Venite ad calisson!
23 grudnia 2014
Venite ad calisson!

Na prowansalskim wigilijnym stole.

 

Z tego cukierniczego specjału Aix-en-Provence słynie już od kilku stuleci. Te małe „stateczki” - z uwagi na kształt porównywane między innymi do rybackich łodzi albo czółenek do wyrobu i  łatania sieci - składają się z opłatka, masy z drobno zmielonych migdałów, kandyzowanych owoców (melonów i pomarańczy) oraz lukru. Podobno w 1454 roku Jeanne de Laval, przyszła żona Dobrego Króla René przed ślubem otrzymała od niego słodki prezent, który rozjaśnił uśmiechem jej smutne oblicze. Spytawszy o nazwę, usłyszała: Di calin soun (To są pieszczoty). Stąd ma wywodzić się nazwa - calisson. Według innej wersji pochodzi ona od rzeczownika oznaczającego okrągłą plecionkę, na jakiej cukiernicy kładli ciastka. Jeszcze inne etymologie, sięgając po włoskie calisone, ciasteczka migdałowe znane w Padwie i w Wenecji od XII i XIII wieku, domniemane ciotki prowansalskich calissons, upatrują źródłosłowu w greckim czasowniku kalikos, czyli otaczać. Ciasteczka miały przypominać mandorlę, czyli owalną aureolę w sztuce chrześcijańskiej otaczającą postać Chrystusa lub Matki Boskiej.

 

Weselna opowieść z XV wieku nie jest jedynym przekazem, który opasuje historię calissons legendarną mandorlą. W 1630 roku Aix-en-Provence borykało się z epidemią dżumy. Wówczas jeden z miejskich ławników, niejaki Joseph Martelly, ślubował corocznie odprawiać mszę dziękczynną, jeśli tylko zaraza opuści miasto. Śluby były skuteczne, bo morowe powietrze opuściło Aix i okolice. Podczas dziękczynnych mszy słowami Venite ad calicem kapłani wzywali wiernych do przyjęcia błogosławieństwa. A ponieważ błogosławiono wówczas także cukierniczą specjalność miasta, prześmiewcy szybko zastąpili łacińskie słowa calicem nazwą ciasteczka i w obiegu pojawiło się żartobliwe wezwanie: Venite ad calisson (Przyjdźcie po calissons). Upamiętnieniem tamtych wydarzeń jest odbywające się co roku w pierwszą niedzielę września w Aix w kościele św. Jana z Malty tradycyjne święto: Wielkie Święto Calissons z Aix. Kolejne święto calissons obchodzą 24 grudnia. Stanowią bowiem jeden z trzynastu deserów tradycyjnie podawanych podczas prowansalskiej wigilii.

 

vivelacuisinepl_calissons_600px_882

 

vivelacuisinepl_calissons_2__600px_882

Mikser Kulinarny - przepisy kulinarne i wyszukiwarka przepisów
ARCHIWUM