Chandeleur po marsylsku. Naveto de Sant-Vitou.

2. lutego. Chandeleur, Święto Świec, albo w zlaicyzowanej współczesności - Dzień Naleśników. W prawie całej Francji menu dnia to złociste, kojarzące się ze słońcem i nadchodzącą wiosną crêpes. Prawie, bo w Prowansji - a w szczególności w Marsylii - w tym dniu obowiązują zgoła odmienne obyczaje kulinarne. Tutaj zamiast naleśników degustuje się biszkopciki wypiekane w formie łódek, czyli navettes. Dlaczego właśnie taki kształt? Otóż według tradycji ciasteczka te mają upamiętniać przybycie do Prowansji trzech Marii: Marii Magdaleny, Marii Salomei oraz Marii Jakubowej, które wraz z Łazarzem, Maximinem oraz Józefem z Arymatei podczas prześladowań pierwszych chrześcijan w Palestynie zostały wsadzone w Jaffie na barkę i wyprawione w morze. Pozbawioną żagli i wioseł łódką cudownym zrządzeniem Opatrzności dotarły do Prowansji, przynosząc jej Ewangelię.

Przepis na navettes powstał w roku 1781 roku, a jego twórcą był niejaki Aveyrous. Od samego początku łódeczki wypiekane są w pobliżu opactwa Saint-Victor w Marsylii. Co roku wieczorem 2 lutego podczas tradycyjnej procesji navettes są błogosławione przez kapłana. W okresie Chandeleur piekarnia Four des navettes wypieka około 8 tysięcy ciasteczek dziennie.

Składniki:

750 g mąki

375 g drobnego cukru

65 g miękkiego masła

szczypta soli

starta skórka z jednej cytryny

3 jajka

100 ml wody

1 rozbełtane w wodzie jajko

lub nieco mleka do posmarowania ciasteczek

Mąkę wysypujemy na stolnicę, dodajemy cukier oraz pozostałe składniki. Zagniatamy ciasto. Gdy jest już gładkie, formujemy je w kulę, którą następnie dzielimy na 4 lub 5 części. Na oprószonej mąką stolnicy z każdej partii formujemy ręcznie wałeczek, z którego odcinamy nieduże kawałki. Rolujemy je dłonią, nadając im wydłużony owalny kształt. Następnie układamy je na blasze w odległości kilku centymetrów. Ostrzem noża dość głęboko nacinamy wzdłuż ciasteczka i układamy je na blasze. Na godzinę lub dwie odstawiamy je w miejsce o umiarkowanej temperaturze. Po upływie tego czasu smarujemy każde ciasteczko jajkiem rozbełtanym z wodą albo samym mlekiem i wkładamy do piekarnika nagrzanego do 180°C na ok. 20 minut. Wyjmujemy z piekarnika, gdy łódeczki przybiorą ładną złocistą barwę.

Na podstawie przepisu z książki Jeana-B. Reboula La Cuisinière Provençale.