Znany nieznany. Klasyk pośród francuskich serów, którego geneza gubi się jednak w odmętach legendy i mitu.  

Jeden z najsłynniejszych francuskich serów nie jest bynajmniej najstarszym. Choć wzmianki o serach wytwarzanych w pays de Camembert pojawiają się w tekstach z początku XVIII wieku, początków normandzkiego camemberta należy szukać, jeśli nie w burzliwej epoce rewolucyjnej, to w połowie XIX wieku. Według legendy jego narodziny wiążą się nierozerwalnie z nazwiskiem Marie Harel z domu Fontaine. Przyszła na świat 28 kwietnia 1761 roku w wiosce Crouttes; w 1791 roku, pracując na dworze Beaumoncel, miała spotkać uciekającego przed rewolucyjnymi represjami duchownego z okolic Brie, który znalazł tu chwilowe schronienie. Legenda plącze się w kwestii jego nazwiska, każąc nam wybierać między księdzem Gobertem i  benedyktynem Charlesem Jeanem Bonvoustem. Duchowny ów miał udzielić młodej chłopce cennych rad dotyczących wyrobu sera (widziany z tej perspektywy camembert jest w prostej linii krewniakiem brie!). Cztery lata później Marie poślubiła Jacquesa Harela i zamieszkała z nim w Roiville. Zajmowali się produkcją i sprzedażą sera, a rodzinną recepturę przekazali jednej z trzech córek, Marie Harel - Paynel, ta z kolei swoim dzieciom.

Nie znajdując dowodów na prawdziwość tego przekazu, historycy przekonują, iż rodziny Harelów i Paynelów czerpały z powszechnie dostępnej lokalnej receptury, którą konsekwentnie ulepszały. Na tym jednakże legenda nie kończy się lecz, wręcz przeciwnie, nabiera tempa, dorównując biegu kolei żelaznej, która w latach 50. XIX wieku przecina okolice. Otwarcie linii łączącej Paryż z Caen sprowadza w te strony Napoleona III, który skosztowawszy sera wytwarzanego przez potomków Marie Harel, w porywie entuzjazmu każe go nazwać camembertem. Nawet jeśli to tylko kolejny wymysł, faktem jest znaczenie, jakie dla produkcji i sprzedaży camemberta miała kolej. Szybki transport pozwala bowiem na radykalne poszerzenie rynków zbytu. Tylko sześć godzin potrzeba, by z normandzkich wytwórni serowe krążki trafiły prosto na lady Hal Centralnych. A paryżanie znajdują coraz większe upodobanie w dotąd nieznanym im gatunku sera, jakościowo przewyższającym inne sprowadzane z Normandii.

Kolejną lokomotywą miała okazać się I wojna światowa. W 1917 roku camembert staje się elementem diety składnikiem prowiantu francuskich piechurów, a że pochodzą oni z rozmaitych regionów kraju, nazwa i smak camemberta dotrze wnet do zakątków, w których o nim dotąd nie słyszano. Sukces i popularność mają jednak swoją cenę: niejeden serowar chce się dorobić i camembert bywa produkowany nieraz daleko poza strefą pochodzenia. Bitwa wydana nienormandzkim producentom przez członków Syndykatu Wytwórców Prawdziwego Camemberta z Normandii kończy się jednak porażką - 20 stycznia 1926 roku Sąd Apelacyjny w Orleanie stwierdza, że nazwa camembert stała się własnością publiczną, każdy więc może z niej korzystać niezależnie od miejsca produkcji, zobowiązuje jednak producentów do podawania owej lokalizacji na etykiecie. Obrońcy „prawdziwego” camemberta nie składają jednak broni. Dzięki trwającym przez całe dziesięciolecia zabiegom camembert de Normandie otrzymuje Label Rouge - znak wysokiej jakości (1968), w 1983 roku trafia na listę produktów o „kontrolowanym oznaczeniu pochodzenia” (AOC), w 1996 roku z kolei otrzymuje europejski certyfikat „chronionej nazwy pochodzenia” (AOP).

Co definiuje i wyróżnia camembert de Normandie? Po pierwsze, strefa produkcji. Są to trzy departamenty w Dolnej Normandii: Calvados, Manche i Orne oraz zachodnia część departamentu Eure. Po drugie, jest to ser wyrabiany z mleka krów rasy normandzkiej pochodzącego wyłącznie z udoju w okręgu objętym apelacją. Krowy te spędzają na pastwiskach minimum 6 miesięcy w roku.

W produkcji rzemieślniczej mleko jest surowe, w przemysłowej - pasteryzowane. Skrzep nakładany jest do form za pomocą chochli. Do wyrobu jednego krążka potrzeba pięciu porcji skrzepu, pomiędzy ich nałożeniem zachowywane są odstępy czasowe, potrzebne do odpoczynku i odsączenia. Średnica krążka wynosi ok. 10,5 do 11,5 cm, grubość 3 cm, waga 250 g. Dojrzewanie trwa około 30 dni. Sery pakowane są do drewnianych pudełeczek. Ten rodzaj opakowania wprowadzono w 1890 roku, zastąpił on efektywnie dotychczasowy sposób przewożenia serów na słomianych matach, dzięki czemu transport nie powodował już uszkodzeń. Camembert de Normandie jest białym serem pleśniowym o zwartej strukturze, miąższu koloru kości słoniowej, owocowym smaku i delikatnym grzybowym aromacie. Na stole idealnie partnerują mu owocowe czerwone wina z Burgundii albo Côtes du Rhone bądź też, jak na Normandię przystało, lokalny cydr.