Fast food po parysku.

W drugim tomie W poszukiwaniu straconego czasu bohater Prousta wspomina, jak po powrocie z koncertu spotkał panią de Villeparisis, która oznajmiła, że zamówiła w hotelu croque-monsieur i jajka ze śmietaną. W owych czasach była to paryska kulinarna nowinka.

Croque-monsieur – kanapka tostowa podawana na ciepło jest popularną przekąską w paryskich bistrach. Po raz pierwszy pojawiła się w menu jednej z kawiarni przy Boulevard des Capucines (niektórzy wskazują Grand Café, inni Le Bel Age) w 1910 roku. Składa się z obsmażonych na maśle lub zgrillowanych kromek chleba tostowego oraz zapieczonych pomiędzy nimi szynki i żółtego sera. W niektórych wariantach posypuje się serem także wierzch kanapki, albo dodaje beszamel z dodatkiem sera, a następnie zapieka. Tak nieskomplikowana, wydawać by się mogło, kanapka budzi jednak pewne wątpliwości wśród historyków kuchni i gastronomów. Francuska Akademia Kulinarna debatowała, czy croque-monsieur ma składać się z jednej czy dwóch kromek chleba, czy ser ma być na wierzchu kanapki, czy tylko w środku i czy croque-madame – kanapkę nakrytą kapeluszem z sadzonego jajka – można uznać za prawowity „żeński” ekwiwalent. Nie do końca jasne jest też pochodzenie nazwy. Lingwistyczne objaśnienie odsyła do czasownika croquer – chrupać, gryźć. Historyczne – do kawiarnianej anegdoty i żartu właściciela bistro. Zapytany przez klienta o to, jakiego mięsa użył do kanapki, prowadzący bistro Le Bel Age Michel Lunarca odparł: „de la viande de monsieur, évidemment!”.

Składniki:

4 kromki pieczywa tostowego

2 plasterki szynki

50 g tartego sera (najlepiej gruyère, ale może też być ementaler)

40 g masła

+ jedno jajko na croque-madame

Na kromkę chleba kładziemy szynkę i ser, przykrywamy drugą kromką i ściskamy je lekko. W ten sam sposób postępujemy z dwiema pozostałymi kromkami. Na patelni topimy 20 g masła i na średnim ogniu z każdej strony przysmażamy kanapki. Gdy tylko się zezłocą, a ser stopi, croque-monsieur jest gotowy. Aby otrzymać croque-madame, na upieczoną kanapkę nakładamy sadzone jajko – oto dama w kapeluszu :).