Dom-muzeum, muzeum-dom. Imponująca stała kolekcja i wystawy czasowe, do których ustawiają się długie kolejki.

Ten piękny pałac mieści najpiękniejszą po Luwrze kolekcję malarstwa włoskiego we Francji. Liczy ona 82 dzieła mistrzów XIV- i XV-wiecznych oraz kilkanaście malarzy z XVI stulecia. Większość to prace szkoły florenckiej. Są tu więc obrazy Botticellego, Botticiniego, Perugina i Paolo Uccello. W sali weneckiej możemy podziwiać dzieła Belliniego, Mantegny, Schiavone, Carpaccia, a w antyszambrze wielkiego salonu - Canaletta. Uzupełnieniem włoskich zbiorów malarskich jest kolekcja rzeźbiarska (m.in. Donatelllo) oraz freski Tiepolo. Kolekcja francuska obejmuje między innymi dzieła Chardina, Bouchera, Davida i Fragonarda, holenderska i flamandzka - mistrzów z XVI wieku: Rembrandta, Halsa, Ruysdaela i van Dycka. Oprócz obrazów i rzeźb uwagę przyciągają także same wnętrza i przedmioty sztuki użytkowej, tapiserie, meble oraz bibeloty. Bo budynek, w którym mieści się muzeum, w XIX wieku był po prostu domem, okazałym pałacem, w którym mieszkali właściciele imponującej kolekcji. Dziś budynek i zbiory należą do Instytutu Francji, a kolekcjami i ruchem wystawienniczym zarządza fundacja Culturespaces. Apartamenty i sale z kolekcją stałą są dostępne dla zwiedzających przez cały rok, a dodatkowym walorem muzeum są wspaniałe wystawy czasowe. W ostatnich latach gościło takie perły jak dzieła Canaletta, Guardiego, Fra Angelico, Breughla, Memlinga, van Eycka, van Dycka i włoskich prymitywistów ze zbiorów Altenbourga. 14 marca br. otwarto ekspozycję francuską: „Od Watteau do Fragonarda, zabawy i rozrywki dworskie”. Od 12 września rozpocznie się kolejna, prezentująca temat „Perugino, mistrz Rafaela”.

Początki tej niezwykłej historii muzealnej sięgają lat 60-tych XIX wieku. Zamożny polityk Edouard André kupił wówczas parcelę przy nowo powstałym bulwarze Haussmanna. To tereny dawnego miasteczka Monceau, świeżo przyłączone do Paryża, które przyciągały arystokratów. Jak grzyby po deszczu wyrastały tu przepiękne rezydencje, naoczny dowód zamożności swoich właścicieli. Taką rezydencją był też pałac Edouarda André. O balu otwarcia w 1876 roku rozpisywały się ówczesne gazety: Nie było bardziej zachwycającego miejsca. Pojawili się wszyscy, którzy w Paryżu słynęli z elegancji i mody. Trzy lata wcześniej, pozując do portretu, André poznał utalentowaną malarkę, Nélie Jacquemart. Byli dwiema przeciwieństwami. On - bonapartysta i protestant wywodzący się z bogatej rodziny bankierów, ona - katoliczka obracająca się w kręgach rojalistycznych. A jednak dziewięcioletnia znajomość zakończyła się małżeńską przysięgą i resztę życia małżonkowie zgodnie spędzili na podróżach i realizowaniu pasji kolekcjonerskiej. Podróżowali daleko (nie tylko po Włoszech, ale i po Rosji, Egipcie, Libanie, Turcji i Grecji - planowali nawet wyprawę na biegun północny!) i nie szczędzili pieniędzy na zakup dzieł sztuki. W czasie, gdy kustosze z Luwru dysponowali rocznym budżetem w wysokości 200 tysięcy franków, wydatki małżeństwa Andres osiągały pułap od 223 do 514 tysięcy franków w skali roku. W swojej pasji nigdy jednak nie byli egoistyczni. Współpracowali z historykami i kustoszami z Luwru i Berlina, nie szczędząc donacji, a gdy jeden z obrazów van Dycka był sprzedawany na aukcji podczas ich nieobecności w Paryżu, listownie zwrócili się do swego pełnomocnika, by nie windował ceny na niekorzyść francuskich muzeów. Bezdzietni, nie chcąc dopuścić do rozproszenia kolekcji, małżonkowie zdecydowali, że po ich śmierci trafi ona do Instytutu Francji, do czego doszło w 1913 roku. Jedynym warunkiem było przekształcenie pałacu w muzeum otwarte dla szerokiej publiczności.

Na herbatę w otoczeniu wspaniałych tapiserii z XVIII wieku, mających za temat wyczyny Achillesa podczas wojny trojańskiej oraz fresku Tiepolo eksponowanego na suficie zaprasza Café Jacquemart-André. Jedna z najpiękniejszych herbaciarni w Paryżu mieści się w dawnej jadalni właścicieli pałacu. Ciastka i wyroby cukiernicze pochodzą z  cukierni Stohrer i À la Petite Marquise. Na uwagę zasługują też pełne inwencji sałatki: Watteau, Bellini, Chardin, Mantegna, Fragonard, Tiepolo, Canaletto, van Dyck... Dodatkowo każda z wystaw czasowych stanowi okazję do wzbogacenia karty o unikalne dania tematycznie powiązane z ekspozycją.

strona internetowa muzeum:

www.musee-jacquemart-andre.com

adres: 158 boulevard Haussmann, Paryż

dojazd: RER A (Charles de Gaulle- Étoile),

metro 9 i 13 (Saint-Augustin, Miromesnil lub Saint-Philippe du Roule)

zdjęcia © C. Recoura, Studio Sébert Photographes, Sofiacome / Institut de France - Musée Jacquemart-André